نشر سالامی چیست و چه معنی دارد
"مقاله ای را که قبلاً چاپ شده است با افزودن داده های دیگری مجددا چاپ کنید و یا بخش یا بخش هایی از اثری منتشر شده را به عنوان اثری نو مجددا نشر دهید. به اینصورت می توانید رزومه قویای بسازید و سال ها پژوهشگر برتر شوید و مرتبههای ارتقا را به راحتی طی کنید".
این یک آموزش نیست. در دانشیار بی اخلاقیهای علمی آموزش داده نمی شود، بلکه هدف ما فقط توضیح واقعیتی تلخ از پژوهش های در حال انجام است. اینکار شکل متفاوتی از نشر حشو (Redundant Publication) است که به نشر سالامی (Salami Publication) یا نشر چندبخشی (Segmented Publication) نیز شناخته می شود و نوعی بی اخلاقی علمی محسوب می گردد.
جهت آگاهی بیشتر پژوهشگران، مقاله با عنوان " Salami publication: definitions and examples" دانشیار ترجمه شد. امید که خواندن این مقاله اطلاعات بیشتری در اختیار شما قرار دهد. توجه داشته باشید که در صورتیکه مقاله خود را به یکی از مجلات انتشارات Springer ارسال نمایید، در بخش راهنمای نویسندگان خواندن مقاله حاضر به شما پیشنهاد می شود.
مجید عقلمند (مدیر دانشیار)
چکیده
نشر سالامی (Salami) یا نشر چندبخشی (Segmented Publication) شکل متفاوتی از نشر حشو (Redundant Publication) است که معمولا ویژگی ¬های آن شامل تشابه فرضیات، روش تحقیق یا نتایج، بدون تشابه در متن (دو اثر) است. این ویژگی¬ ها به شکل عینی توسط نرم ¬افزار قابل تشخیص نیست و به این ترتیب تهدیدی جدی برای اصول اخلاقی نشر به حساب می¬ آید. این مقاله رویکردی عملی، جهت برخورد با مقالاتی است که مظنون به انتشار به شیوه سالامی هستند. این تحقیق مربوط به مقالاتی است که در فرآیند ارسال و یا بعد از نشر در (مجله) Biochemia Medica هستند.
کلیدواژه¬ ها: اخلاق نشر، نشر حشو، نشر سالامی، شکافتن سالامی، بی¬ اخلاقی علمی
مقدمه
در آخرین شماره Biochemia Medica، Research Integrity Corner به مسئله سرقت ادبی از خود و شیوه ¬های برخورد با چنین مواردی اشاره شد (1). یکی از اشکال سرقت ادبی از خود، انتشار چندبخشی است که "انتشار سالامی" هم نامیده می¬ شود. اگرچه انتشار سالامی در مقاله قبلی به طور مختصر توضیح داده شد، اما موارد مشکوک اخیر درخصوص اخلاقیات چاپ و نشر نشان می¬ دهد که این نوع سوءرفتار به شیوه ¬های قبلی قابل تشخیص نیست. بعضی از آن موارد در مقاله¬ های ارسالی به Biochemia Medica دیده شدند. برای اجتناب از چنین سوءرفتارهایی در آینده، لازم است که اطلاعات بیشتری از انتشار سالامی، در اختیار خوانندگان خود قرار دهیم.
انتشار سالامی را می¬ توان به طور کلی به عنوان چاپ دو یا چند مقاله مشتق از یک مطالعه (تحقیق) تعریف کرد (2). مقالات این چنینی از داده¬ های جمع¬ آوری شده در یک تحقیق استفاده کرده، آنها را به بخشهای مختلفی (معمولا کوچکتر) تجزیه می¬ کنند، که در عین حال به اندازه کافی برای دستیابی به نتایج و یافته¬ های منطقی کافی باشند. این موارد به "کوچک ترین بخش قابل انتشار" (minimal publishable unit) هم شناخته می ¬شوند (3).
اکثر خوانندگان هنگام برخورد با چاپ مجدد یک "کتاب درسی" نمی ¬توانند متوجه تکراری بودن آن ¬شوند. با این حال، احتمال کمتری وجود دارد که چاپ دو مطلب که فاقد شباهت محتوایی آشکار بوده و هر کدام زوایای مختلفی از یک نمونه مطالعه شده را توصیف می¬ کنند، یک سوءرفتار جدی در نظر گرفته شود. از ¬نظر اخلاقیات چاپ و نشر، این وضعیت بدتر است، چون نمی¬ توان آن را به سادگی تشخیص داد؛ اعتبار ناحق و بدون داشتن شایستگی به نویسندگان داده می شود؛ جامعه علمی گمراه شده و با مخدوش کردن شواهد پزشکی اقدامات بالینی هم به طور مستقیم تحت تاثیر قرار می ¬گیرند.
انتشار سالامی را چگونه تشخیص داد؟
هیچ برنامه نرم ¬افزاری یا الگوریتمی برای تشخیص نشر سالامی وجود ندارد. شناسایی این نوع بی¬ اخلاقی نشر پیچیده است، چون نشر سالامی اغلب فاقد سرقت علمی متنی بوده و بنابراین مقالات به راحتی از بررسی¬ های نرم¬ افزاری سخت عبور می¬ کنند. تنها تحت شرایط خاص و (فقط در) زمان برخورد همزمان با مقاله اصلی و سالامی است که برخی ناشرین یا داوران به نشر سالامی ظنین می ¬شوند. اگرچه هیچ روش ذهنی برای تشخیص این نوع "نشر حشو" وجود ندارد، اما می -توان گفت که مقالاتی که مظنون به نشر سالامی هستند اغلب اندازه نمونه، فرضیه، روش تحقیق و نتایج یکسان یا مشابه و در اغلب اوقات نویسندگان مشابه دارند (4).
آیا چاپ سالامی همیشه ممنوع است؟
مواردی وجود دارد که نشر سالامی یا نشر اضافی مجاز است. دست¬ نوشته¬ هایی که مبتنی بر نمونه ¬های یکسان یا مشابه هستند را می¬ توان در بیش از یک مجله برای مخاطبان متفاوت، مثلا از نقطه ¬نظر اپیدمیولوژیک یا شیمی بالینی، منتشر کرد. چاپ راهنماهای حرفه¬ ای مختلف به دو یا سه زبان هم، اگر با رضایت نویسندگان یا ناشرین باشد، نباید نشر سالامی یا حشو در نظر گرفته شود. مطالعات پیگیرانه بعدی را می¬ توان درصورتی که مطالعه جدید کمک بزرگی به دانش علمی جدید می¬ کند، با استفاده از قسمت هایی از نتایجی که قبلا به چاپ رسیده ¬اند، منتشر کرد.
با این حال، در چنین مواردی، نویسندگان ملزم هستند که تمام اطلاعات مفید برای ارزیابی توجیه چاپ چنین مقاله¬ ای را فراهم کنند. نویسندگان می¬ بایست به شکلی شفاف بیان کنند که کدام بخش از نتایج ارائه ¬شده، قبلا چاپ شده و منبع کامل و رضایت نویسنده اصلی را در صورت نیاز ارائه دهند. ارزش اضافه شدن (نوشته شدن) مقاله¬ ی جدید باید به خوبی در مقاله دوم بیان شده و توضیح دهند که دو مقاله تا چه حد شبیه هستند و میزان شباهت به سادگی قابل تعیین باشد. صرفا ذکر مقاله اصلی با آوردن نام آن در بخش منابع کافی نیست (5).
در مورد مطالعات بزرگ اپیدمیولوژیک یا آزمایشات کنترل¬ شده و تصادفی که در آنها داده¬ های فراوانی جمع¬ آوری می¬ شود، ارائه تمام نتایج در یک نوشته تقریبا غیرممکن است. تعداد موارد مورد بررسی درج ¬شده در مطالعه می¬ تواند بیش از هزاران بوده و مطالعات همگروهی طولی (Longitudinal cohort studies) می¬ توانند چندین دهه به طول بینجامند. مثال های واقعی از چنین پروژه ¬هایی عبار��ند از مطالعه همگروهی فرامینگهام که در سال 1948 با 5209 مورد شروع شد، و مطالعه سلامت پرستاران که در سال 1976 با داده¬ های جمع ¬آوری شده از 122000 پرستار آغاز گردید (7و6).
مقالات استخراج شده از مطالعات طولی معمولا نتایج هم¬پوشاننده ندارند و اگر داشته باشند، هم¬پوشانیها جزئی بوده و همیشه به خوبی به مقاله چاپ شده اصلی اشاره شده است. نویسندگان باید به طور کامل توضیح دهند که کدامیک از اطلاعات ارائه شده قبلا چاپ شده و ارائه مجدد آن در یک بافت دیگر چه توجیهی دارد.
تصمیم نهایی برای چاپ چنین دست¬نوشته¬ ای با سردبیر مجله است اما نکته مهم صداقت و شفافیت نویسنده است. در طی ارسال دست¬نوشته، مجله¬ ها از نویسندگان می¬ خواهند که اصالت متن ارسالی را تایید کنند. این روال در Biochemia Medica نیز وجود دارد. تشخیص هرنوع بی¬ اخلاقی بعد از تکمیل و ارسال اظهارنامه نویسندگان (که شامل اظهار مولف بودن، اظهار اصالت، اخلاقیات تحقیق و کپی¬ رایت است) را می¬ توان به عنوان تخطی عامدانه از اصول اخلاقی چاپ و نشر تلقی کرد.
مشکل نشر سالامی چیست؟
نشر سالامی به دلایلی که بعدا در این بخش توضیح داده می¬ شود غیراخلاقی است. اغلب به نویسندگان توصیه می¬ شود که داده¬ ها را به ساده ¬ترین شکل ممکن ارائه کرده و بر فرضیات ساده تمرکز کنند تا توجه خوانندگان منحرف نشود. به همین خاطر بسیاری از نویسندگان یافتههای خود را، که همه آنها برگرفته از یک مطالعه (تحقیق) است، در چندین مقاله تجزیه کرده و به این شیوه آنها را "ساده ¬سازی" می¬ کنند. موارد استثنایی که در آنها تجزیه و برش نتایج مجاز است در قسمت قبلی مورد بحث قرار گرفت.
مانند هر نوع نشر حشو دیگر، نشر سالامی به طور مصنوعی تعداد کارهای علمی یک نویسنده را افزایش می دهد و مزایای ناحقی را بدون شایستگی، در زمینه رشد شغلی یا دریافت بودجه تحقیقاتی برای نویسنده فراهم می¬ کند.
همچنین، این بی ¬اخلاقی علمی زمان سردبیر، داور و خواننده و فضای ارزشمند چاپ را به قیمت چاپ نشدن یک مقاله اصلی مورد سوءاستفاده قرار می¬ دهد. مسائل اخلاقی گسترده هستند و از عدم صداقت تا نقض کپی¬ رایت را دربر می¬ گیرند. مهمترین دلیل پیگیری سختگیرانه نشر سالامی یا هر نوع نشر مجدد (یا حشو) دیگر تاثیر آشکار این آثار بر دانش کلی است که خود پایه تصمیم¬ گیری¬ های بالینی، راهنماها، توصیه¬ های حرفه¬ ای و غیره است. استفاده مجدد از یک سری داده در محاسبات می¬ تواند به شکلی چشمگیر اثر نهایی فرا-تحلیل (meta-analysis) یا دیگر بررسی¬ های سیستماتیک را مخدوش کند و به این ترتیب اثر مستقیمی بر عملکرد بالینی دارد (8).
عیب¬یابی نشر سالامی
همانطور که قبلا گفته شد، شانس بسیار کمی وجود دارد که نشر سالامی را بتوان با نرم¬ افزار تشخیص سرقت¬ ادبی شناسایی کرد. اینجاست که ارزش واقعی یک سردبیر یا داور خوب مشخص می¬ شود. خوانندگان هوشیار هم می¬ توانند خیلی کمک¬ کننده باشند اما بهتر است که چنین بی¬ اخلاقی¬ هایی قبل از رسیدن به خوانندگان تشخیص داده شوند.
برای ارائه دید بهتری نسب به موارد بالقوه نشر سالامی در اینجا چند مثال با توضیحات مربوطه آورده شده اند.
مثال 1: گروهی از نویسندگان نتایج اولیه یک پژوهش آزمایشی را به شکل یک مطلب کوتاه در مجله¬ ای چاپ کردند. دو سال بعد، همان گروه از نویسندگان مقاله¬ ای را براساس جامعه آماری بزرگتری در همان مجله به چاپ رساندند. در مقاله جدید به مطلب کوتاهی که قبلا منتشر شده بود اشاره کرده و به سادگی نتایج را که فرضیه مبتنی بر پژوهش آزمایشی را تایید می ¬کرد، معرفی کردند. آیا این را می¬ توان یک نشر سالامی به حساب آورد؟
پاسخ: این مورد قطعا انتشار سالامی نیست. علاوه¬ براین، شاید بهترین راه انجام یک تحقیق نیز همین باشد. مطالعه آزمایشی می¬ تواند معایب یک طرح پژوهشی را مشخص کرده و باعث اصلاح آن در حین انجام تحقیق و جمع¬ آوری داده شود. ارجاع به مطلب منتشر شده قبلی شفافیت نویسندگان در نیت خود برای ارائه یافته ¬های مطالعه را نشان می¬ دهد.
مثال 2: چندین گروه از محققین در آزمایش بالینی ثبت شده روی بیماران حاد لوزالمعده شرکت کردند. آزمایش به صورت یک مطالعه چندرشته¬ ای طولی طراحی شده بود که نتایج تشخیصی و بالینی داشت. دو گروه از نویسندگان دخیل در این آزمایش دو مقاله منتشر کردند. یکی از مقالات ارزش پیش آگهی اینترلوکین 6 را روی گسترش بیماری در بیماران لوزالمعده حاد در مقایسه با شیوه¬ های کنترلی سلامت توصیف می¬ کرد. مقاله دیگر اثر سودمند تغذیه روده¬ ای در بیماران لوزالمعده حاد را بررسی می ¬کرد. جامعه مورد مطالعه همان افراد گروه دیگر بودند اما فرضیات هر دو مقاله کاملا متفاوت بوده و نتایج مختلفی را نیز نشان می¬ دادند. آیا باید این مقالات را چاپ کرد؟
پاسخ: این مقالات را می¬ توان چاپ کرد اما تحت شرایطی که سوالات اولیه تحقیق و همچنین نتایج ارائه شده متفاوت باشند. نتایج یک مطالعه نباید در هیچ قسمتی با مطالعه دیگر همپوشانی داشته باشند. مثلا، نشانه¬ های بیوشیمیایی ارائه شده در یک مقاله نباید دوباره در مقاله دیگر هم ارائه شوند. علاوه براین، هر مقاله باید کمک منحصربه¬ فردی به تولید علم کند، اگرچه داده¬ ها از یک گروه از بیماران جمع¬ آوری می¬ شوند. هر دو مقاله باید به وضوح اشاره کنند که تنها بخشی از نتایج به دست آمده از آزمایش بالینی بزرگ را به نمایش گذاشته و باید به شیوه ¬ای مناسب به یکدیگر ارجاع دهند.
مثال 3: گروهی از نویسندگان نتایج یک شاخص زیستی جدید که در ارزیابی درمان بیماری ورم روده استفاده می ¬شود را منتشر کردند. کمیته اخلاقی انستیتو مطالعه را تایید کرده و تمام بیماران از شرکت در پژوهش ابراز رضایت کردند. اندازه نمونه کوچک بود تا نویسندگان بتوانند به دقت تستهای آماری غیرپارامتری را انتخاب کنند. پژوهش نتایج جالبی را نشان داد که ارزش ادامه مطالعه را داشت. چند سال بعد همان گروه از نویسندگان یافته¬ هایی را براساس همان فرضیه اولیه اما با یک نتیجه مختلف و بدون ارجاع به مقاله قبلی گزارش کردند. جامعه بیماران مورد مطالعه بسیار بزرگتر بود تا بتوانند از آمارهای پارامتری مناسب استفاده کنند و در انتها از این پژوهش یک نتیجه متفاوت گرفتند. آیا (در این پژوهش) شواهدی دال بر نشر سالامی بودن وجود دارد؟
پاسخ: دلایل قابل¬ قبولی وجود دارد که به این مورد به عنوان یک نشر سالامی مظنون باشیم، یعنی یک گروه از نویسندگان دومقاله مختلف را با یک فرضیه منتشر کرده اند. این نکته که آنها به درستی به کار قبلی خود اشاره نکرده¬ بودند، نیت درست آنها را زیر سوال می¬ برد. هیچ محدودیتی برای چاپ یک مطالعه پیگیرانه با نتیجهای متفاوت وجود ندارد اما شرایط اولیه باید فراهم باشد که عبارتند از: بیان شفاف نوع مطالعه، توضیح تفاوتهای مقاله قبلی و مقاله جدید، و اشاره مناسب به مقاله قبلی.
مثال 4: در طی تحقیق، نویسنده ¬ای بخشی از داده ¬های جمع¬آوری شده را به شکل یک پوستر در کنگره¬ ای ارائه کرد. در انتهای سال، همان نویسنده، همراه با همکارانش، مقاله¬ ای با عنوان تقریبا مشابه پوستر ارائه شده، چاپ نمود. فرضیه هم تقریبا همان بود اما چند پارامتر (دیگر) در مقاله چاپ شده اضافه شده ¬بود. آیا این موردی از نشر سالامی است؟
پاسخ: یک توافق جمعی وجود دارد که چاپ مجدد یک چکیده کنفرانسی (که در گذشته ارائه شده است)، چاپ مجدد به حساب نمی ¬آید (9). با این حال، ارائه همان پوستر در دو یا چند کنگره بدون اشاره واضح به ارائه قبلی مجاز نیست.
مثال 5: یک مطالعه آینده¬ نگر به تعیین پروتئین (C-reactive (CRP، پروکلسیتونین (PCT) و serum amyloid A (SAA) در بیماران مبتلا به سرطان کلیه می¬ پرداخت. دو گروه مورد مطالعه قرار گرفته بودند، بیماران مبتلا به سرطان کلیه متاستازی و بیماران مبتلا به سرطان کلیه متمرکز. در یک دوره زمانی کوتاه، دو مقاله با عناوین مشابه بدون ارجاع به یکدیگر چاپ شدند. یک مقاله استفاده از CRP و PCT را برای تمایز مراحل سرطان کلیه نشان می ¬داد. مقاله دیگر تمایز CRP و SAA را بین بیماران سرطان کلیه متاستاتیک و متمرکز ارزیابی می¬ کرد. اندازه جامعه بیماران سرطان متاستاتیک در مطالعات متفاوت بود اما اندازه نمونه بیماران سرطان متمرکز یکسان بوده و ویژگی¬ های آماری مشابهی داشت. مقالات مربوط به سه نویسنده یکسان بود. آیا می¬ توان به نشر سالامی بودن این مورد ظنین شد؟
پاسخ: این مورد مشخصی از نشر سالامی است. دقیقا همان داده¬ ها برای موضعی کردن (تحقیق، بر روی) زیر گروهی از بیماران سرطان کلیه در هر دو مقاله به کار رفته و هیچ ارجاع مناسبی به مقاله¬ ای که قبلا چاپ شده، داده نشده است. علاوه براین، هیچ علت موجهی برای تجزیه داده ها برای نشانه ¬های بیوشیمیایی آزمایش ¬شده (و ارائه آن) در دو مقاله مجزا وجود ندارد. با این حال، قبل از بررسی دقیق مقالات دخیل در این مورد، نمی¬ توان هیچ ادعایی مطرح کرد. باید با نویسندگان اصلی هر دو مقاله تماس گرفت و به آنها شانس ارائه یک توضیح قابل ¬قبول را داد.
چطور باید از نشر سالامی اجتناب کرد؟
هر پروژه تحقیقاتی باید تا حد امکان از ابتدا تصریح شود. تمامی جنبه های فرآیند تحقیق، از فرضیه، جمع ¬آوری داده و معیارهای تالیف و تخصیص محقق در قبال مقاله باید از قبل برنامه¬ ریزی شوند.
توصیه¬ های یک انتشار موفق از دیدگاه انسجام پژوهشی از این قرارند:
1. هر مطالعه انجام شده باید در یک مقاله گزارش شود.
2. مقاله دوم مبتنی بر داده¬ هایی که قبلا چاپ شده ¬اند باید:
• به درستی به مقاله چاپ شده قبلی ارجاع داده باشد.
• در کنار ذکر مقاله اصلی، به وضوح بیان کند که بخشی از مطالعه ای است که قبلا چاپ شده است.
• روی تمامی دانش جدیدی که در مقاله دوم اضافه شده تاکید کند.
• توضیح مفصلی به سردبیر مجله در خصوص نکات بالا داده شود چون شفافیت یک امر حیاتی است.
3. هرگز از یک گروه کنترل برای بیش از یک پژوهش استفاده نشود. هر گروه کنترل باید نماینده گروه آزمودنی یک مطالعه باشد.
سیاست سردبیریBiochemia Medica- برخورد با نشر سالامی
Biochemia Medica از توصیه¬ های مربوط به نحوه برخورد با نشر حشو که توسط کمیته اخلاق نشر (COPE) داده میشود، استقبال می¬ کند (10و11). در صورت ظن به نشر سالامی در هنگام ارسال مقاله، سردبیر مجله با نویسنده تماس گرفته و توضیح می ¬خواهد. اگر جواب نویسنده رضایت بخش باشد، در صورتی که معیارهای ذکر شده در بالا برآورده شوند، سردبیر تصمیم به ادامه پروسه پردازش مقاله می گیرد. هنگامی که توضیح نویسنده قابل¬ قبول نیست و تردیدهای منطقی در خصوص نیت درست نویسنده وجود دارد یا هنگامی که نویسنده پاسخی ندارد، باید مقاله را رد کرد و نویسندگان همکار و یا موسسه نویسنده را مطلع ساخت.
در قبال مقاله سالامی¬ ای که چاپ شده، تصمیم سردبیر به میزان و ارتباط داده¬ های تکراری بستگی دارد. هنگامی که حجم موارد تکراری کم است، سردبیر با نویسنده تماس گرفته و موقعیت را تشریح می¬ کند. وقتی نویسنده جواب رضایت بخش و صادقانه ¬ای میدهد، سردبیر می¬ تواند به چاپ یک مقاله اصلاحی فکر کند. اصلاحات باید به شیوه¬ای انجام شوند که به درستی به مقاله اصلی ارجاع داده و به وضوح تمامی همپوشانی¬ هایی که در داده¬ های چاپ¬ شده وجود دارند را بیان کنند. اگر میزان همپوشانی چشمگیر بوده و هیچ ارزش افزوده علمی دیده نشود، سردبیر باید با نویسنده تماس گرفته و نیاز به چاپ یک اظهارنامه نشر حشو یا حتی برگرداندن مقاله را گوشزد کند. اگر نویسنده پاسخ ندهد یا توضیح قابل¬ قبولی نداشته باشد، سردبیر باید با نویسندگان همکار یا موسسه نویسنده تماس بگیرد.
تصمیم نهایی در مورد شباهت قابل¬ قبول و ارزش (افزوده شدن) مقاله (جدید) درقبال دانش علمی بر عهده سردبیر است. هیچگاه نباید بدون تماس با نویسنده و دادن شانس ارائه توضیح به او، تصمیم¬گیری کرد.
منابع
1. Supak Smolcic V, Bilic-Zulle L. How do we handle self-plagiarism in submitted manuscripts? Biochem Med 2013;23:150-3. http://dx.doi.org/10.11613/BM.2013.019.
2. Abraham P. Duplicate and salami publications. J Postgrad Med. 2000;46:67-9.
3. Broad WJ. The publication game: getting more for less. Science 1981;211:1137-9. http://dx.doi.org/10.1126/science.7008199.
4. Elm E von, Poglia G, Walder B, Tramer MR. Different patterns of duplicate publication: an analysis of articles used in systematic reviews. J Am Med Assoc 2004;291:974-80. http://dx.doi.org/10.1001/jama.291.8.974.
5. Norman I, Griffiths P. Duplicate publication and ‘salami slicing’: ethical issues and practical solutions. Int J Nurs Stud. 2008;45:1257-60. http://dx.doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2008.07.003.
6. Framingham Heart Study. Available at: http://www.framinghamheartstudy.org/about/index.html. Accessed July 5, 2013.
7. The Nurses’ Health Study. Available at: http://www.channing.harvard.edu/nhs/. Accessed July 5, 2013.
8. Alfonso F, Bermejo J, Segovia J. Duplicate or redundant publication: can we afford it? Rev Esp Cardiol 2005;58:601-4. http://dx.doi.org/10.1157/13074852.
9. International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE). Uniform Requirements for Manuscripts Submitted to Biomedical Journals. Available at: http://www.icmje.org/publishing_4overlap.html. Accessed August 6, 2013.
10. Committee on Publication Ethics. Flowchart: What to do if you suspect redundant (duplicate) publication (Suspected redundant publication in a submitted manuscript). Available at: http://publicationethics.org/files/u2/01A_Redundant_Submitted.pdf. Accessed July 3, 2013.
11. Committee on Publication Ethics. Flowchart: What to do if you suspect redundant (duplicate) publication (Suspected redundant publication in a published article). Available at: http://publicationethics.org/files/u2/01B_Redundant_Published.pdf. Accessed July 3, 2013.
لینک مستقیم به اصل مقاله
http://www.biochemia-medica.com/2013/23/237