چگونه مقاله ISI بنویسم؟
نوشته مجید عقلمند(مدیر دانشیار)
دانشجویان مقطع ارشد و دکتری، اساتید دانشگاه، اعضای هیات علمی و سایر پژوهشگران نیاز به چاپ مقاله در مجلات ISI دارند. در این مقاله نمی خواهیم به دلیل و چرایی نیاز به چاپ مقاله ISI بپردازیم. زیرا برای همه مشخص است و به پاسخ نیاز ندارد. سوال اصلی این است که چگونه باید مقاله ISI نوشت؟ باید از کجا شروع کرد؟
فرقی ندارد که دانشجوی مقطع ارشد باشید و یا عضو هیات علمی. برای شروع باید تکنیک های زیر را یاد بگیرید و برای هر تحقیقی به کار گیرید.
در گام اول باید با مجلات ISI رشته و حوزه تحصیلی خود آشنا شوید. لیست این مجلات در سایت دانشیار قرار داده شده است. مجلات ISI در سه حوزه هنر و علوم انسانی (مجلات بدون IF)، علوم (دارای IF) و علوم اجتماعی (دارای IF) دسته بندی شده اند. شما باید شماره های مختلف مجلات را بررسی نمایید. در هر شماره از این مجلات مقالات بسیاری چاپ می شود. خواندن و بررسی این مقالات ایده های بسیاری را به شما می دهد. می توانید بر پایه این مقالات پژوهش های جدیدی انجام دهید. آنها را تکمیل کنید و یا نقص های آنها را بپوشانید. اگر می خواهید مقاله ISI بنویسید راهی جز بررسی مقالات چاپ شده وجود ندارد. توانایی شما تنها با مطالعه مقالات چاپ شده افزایش پیدا خواهد کرد. می توانید جهت یافتن مجلات علمی از راهنمایی که در دانشیار منتشر شده است نیز بهره ببرید. این راهنماها تصویری هستند و همه مراحل انتخاب مجله را آموزش داده اند.
در بسیاری از موارد پژوهشگران بدون بررسی مقالات چاپ شده در مجلات ISI به پژوهش می پردازند. آنها یک کار تحقیقی را طی یک سال به اتمام می رسانند و به مرحله چاپ مقاله در مجلات ISI می رسند. دراین مرحله تمامی مجلات، مقاله آنها را رد می کنند. دلیل کاملا مشخص است؛ موضوع تحقیق قدیمی است، موضوع تحقیق ساده، تکراری و ضعیف است، شیوه انجام پژوهش تکراری و اشتباه است، نتایج چندان مهم و دارای اهمیت به نظر نمی رسند. شیوه نگارش ضعیف است و ... .
اگر می خواهید مقاله ISI بنویسید، باید مجلات ISI را بررسی نمایید. آیا مجلات ISI به موضوع تحقیق شما علاقه خواهند داشت؟ اگر می خواهید موضوعات مورد علاقه سردبیران را بدانید، باید آخرین مقالات چاپ شده را بررسی نمایید. این مقالات پس از طی نمودن پروسه سخت داوری پذیرفته شدند. این موضوعات چاپ شده جدید هستند و توانسته اند علاقه سردبیران را برانگیزند. هیچ وقت بدنبال چاپ تضمینی مقاله ISI نباشید و پروسه چاپ مقاله ISI را یاد بگیرید.
اکثر تحقیقاتی که در ایران انجام می شود بدون توجه به موضوعات جدید و آخرین مقالات چاپ شده در مجلات ISI انجام می شود. اگر می خواهید مقاله ISI چاپ کنید، راهی جز بررسی دقیق مقالات چاپ شده در مجلات ISI وجود ندارد. می توانید کار خود را با نوشتن مقاله مروری شروع کنید و سپس آن را به مقالات پژوهشی اصیل گسترش دهید. در هر صورت، باید مقاله بخوانید.
اگر دانشجو هستید قطعا به استاد راهنما نیاز خواهید داشت. استادی را به راهنمایی برگزینید که سوابق پژوهشی خوبی دارد. استادی که با زبان انگلیسی آشناست و آخرین تحقیقات حوزه علمی خود را دنبال می کند. چنین استادانی همیشه یک دفتر و یا پوشه دارند که موضوعات خوب و جدید را در آن می نویسند. موضوعاتی که برای شما آماده شده است. یکی از این موضوعات می تواند مسیر علمی شما را بگشاید و یا تغییر دهید. اگر دانشجو هستید موضوع تحقیق را از استاد راهنما بگیرید. اما هر استادی را انتخاب نکنید. استادی را انتخاب کنید که مقالات بسیاری در مجلات ISI دارد. در خصوص اخلاق و علمش از دانشجویان دیگر سوال بپرسید و جایگاهش را در دانشگاه مورد بررسی قرار دهید. بسیاری از اساتید دانشگاه بی سوادند. بسیار از اساتید دانشگاه در آموزش حرفه ای هستند و حرف اول را می زنند اما در پژوهش حرفی برای گفتن ندارند. اگر دانشجو هستید، کلید در دستان استاد راهنما است.
در تحقیقات علمی بر روی روش های جدید تکیه کنید. سعی کنید روش جدیدی را برگزینید. نوآوری شما روش تحقیق شم�� باشد. معمولا تحقیقات تکراری براساس "مورد مطالعه" است. به عنوان مثال: "نقش زنان در افزایش میزان طلاق شهر مورد مطالعه" که بسیار دیده شده است که تحقیقات مختلفی فقط با تغییر نام شهر انجام شده است. یک دانشجو شهر تنکابن و دانشجوی دیگر شهر بوشهر را مورد بررسی قرار داده است. چنین تحقیقاتی بی ارزش محسوب می گردد.
داوران پس از خواندن عنوان و چکیده، بخش منابع را بررسی می نمایند. اگر می خواهید مقاله ISI بنویسید حتما باید به منابع انگلیسی که در دسترس داوران است، استناد دهید. یعنی به منابع فارسی استناد ندهید. منابع فارسی نزد داوران ناشناخته و گمنام هستند و ارزش کار شما را کم می کنند. اگر می خواهید مقاله ISI بنویسید منابع مورد استفاده نیز باید ISI باشند. یعنی به مقالاتی استناد دهید که در مجلات ISI چاپ شده است. مقاله با عنوان: "یکی از دلایل رد مقاله، بی اعتبار بودن استنادها" را مطالعه نمایید. همچنین از مجلات بی اعتبار و جعلی نیز دوری کنید.
در آخر پیشنهاد می کنم که حتما مقاله با عنوان: "نگارش مقالات علمی با رعایت معیارهای ISI (مؤسسه اطلاعات علمی)" را مطالعه نمایید.
نویسنده: مجید عقلمند (مدیر دانشیار)