انواع چکیده مقاله
چکیده چیست؟
چكيده يك حلقه ارتباطي ميان توليدكنندگان و مصرف كنندگان اطلاعات می باشد که باعث سرعت و دقت در بازیابی اطلاعات می گردد كه با در نظر گرفتن حجم اطلاعات و روزافزون بودن آن چكيده عاملي مهم در زنجيره اطلاع رساني محسوب مي شود. زيرا پژوهشگران و دانشجويان از آن به عنوان ابزاري براي انتخاب، و سازمان هايي كه امر سازماندهي را به عهده دارند به عنوان منبع نمايه سازي و ماشين خوان كردن استفاده مي كنند. در نهايت اينكه چکیده به عنوان ابزار جستجو در کنار نمایهنقش مهم در بازيابي اطلاعات دارد.
تاريخچه چکیده نویسی
چكيد نويسي و خويشاوند آن ، خلاصه نويسي ، به اندازه قصه گويي سابقه دارند. تاریخ چكيده نويسي به ادوار باستاني باز مي گردد يعني وقتي كه نوشتن روي الواح گلي آغاز گرديد. اسنادي در بين النهرين به زبان ميخي كه مطالبي شبيه چكيده همراه آنها بود.
دركتابخانه بزرگ اسكندريه چكيده ها را به طومارهاي پاپيروس مي چسباندند.استفاده از چكيده منحصر به دانشمندان نبوده ، بلكه بسياري از سلاطين ادوار گذشته يا خواندن نمي دانستند يا فرصت خواندن گزارش هاي رسمي را نداشتند و اين گزارشها توسط منشي پادشاه خوانده مي شد. سپس به خلاصه اي از آن تهيه و براي پادشاه فرستاده مي شد و يا اينكه به صورت شفاهي به وي گفته مي شد.
درقرن هفدهم اكادمي علوم فرانسه چكيده را از يك وسيله ارتباط اختصاصي به يك سيستم عمومي اشاعه اطلاعات تبدیل شد و اولين نشريه ادواري چكيده در سال 1665 در پاريس با عنوان le Journal des scavans منتشر شد.
قرن بيستم با افزايش سريع تعداد مقالات و تخصصي شدن مطالب و نيز الكترونيكي شدن ذخيره و بازيابي اطلاعات چکیده و چکید نویسی از اهمیت خاصی برخوردار گردید.
اکنون سازمان هاي بزرگ چكيده نويسي و نمايه سازي با استفاده از رايانه در زمینه های مختلف علوم اقدام به انتشار چکیده نامه می نمایند و از چکیده های معروف می توان به اسامی ذیل اشاره کرد:
chemiacal abstract , Biological abstract ,physics abstract.
در زمینه کتابداری و اطلاع رسانی هم به دو چکیده نامه ایزا ، لیزا می توان اشاره کرد.
چكيده نويسي در ايران به شيوه نظام يافته، براي اولين بار در مركز اسناد و مدارك علمي وابسته به موسسه تحقيقات و برنامه ريزي علمي و آموزشي معمول گرديد و نخستين مجله چكيده در ايران درسال 1348 در زمينه علوم و علوم اجتماعي توسط اين مركز منتشر شد.
اكنون مراكزي مانند مركز اطلاعات و مدارك علمي ايران در زمينه هاي مختلف موضوعي در جهت تهيه چكيده از متون علمي فارسي و غير فارسي را به عهده دارد و همچنين كتابخانه مركزي دانشگاه تهران و كتابخانه مركزي دانشگاه تربيت مدرس نيز در اين زمينه فعاليت چشمگيري دارند.
چكيده انواع مدارك:
- چكيده مقالات علمي و پژوهشي.
- نقد و بررسي و كتابشناسي ها
- تك نگاشتها و خلاصه مذاكرات.
- پروانه نوآوري
- مقالات روزنامه ها و مطالب خبري
تعاريف چكيده:
- فشرده صحيح يك مطلب بدون هيچگونه تفسير اضافي.
- خلاصه اي است؛ كه از آن نوشته تهيه مي شود شامل فشرده تمام مطالب مهم.
- چكيده: عبارت است از شناخت محتوايي يك مقاله يا يك مطلب و معرفي اين محتوا با حداقل كلمات و عبارات ممكن (مساوات، 1356)
- چكيده: خلاصه اي است دقيق و صحيح از يك نوشته كه ممكن است شامل فشرده تمام مطالب مهم يا فشرده قسمتهاي ويژه يا فهرستي از محتواي نوشته آن باشد ( راولي، 1374).
- طبق تعريف واژه نامه انجمن كتابداران آمريكا ، چكيده ، خلاصه كوتاهي از كتاب، جزوه يا مقاله ، همراه با نكات اصلي آن است.
دايره المعارف كتابداري:
چكيده: نكات عمده متن اصلي را چنان ارائه مي كند كه خواننده مي تواند براي مراجعه يا عدم مراجعه به اصل مقاله تصميم بگيرد. چكيده ، معمولا حاوي مطالبي است كه نويسنده مقاله بر آن ها تاكيد ورزيده است. و اصول بديهي در چكيده ظاهر نمي شود. بلكه يافته ها، استنباط ها، توصيه ها و يافته هاي مهم تجربي كه استنباط هاي مقاله بر پايه آن ها استوار بوده، و آنچه مربوط به روش گردآوري داده هاست در آن منعكس مي گردد (نشاط)
ويژگي هاي چكيده خوب:
از نظر كليولند ( 1385) شامل موارد ذیل می باشد:
1- بايد بيان كند كه اثر در مورد چيست (موضوع).
2- بايد اطلاعات غيرضروري و غير مفيد نداشته باشد.
3- عاري از اشتباه نگارشي و محتوايي باشد.
4- بايد خلاصه و قابل خواندن باشد.
اهداف و موارد استفاده چكيده:
1- چكيده باعث صرفه جوئی در وقت می شود.
2- چكيده و افزايش آگاهي رساني و ابزار جستجوي گذشته نگر و جاری می باشد
3- چكيده و غلبه بر مانع زبان
4- چكيده و سهولت انتخاب.
5- ممانعت از انجام پژوهش هاي تكراري
6- بهبود بازيابي اطلاعات
7- مقابله با توليد مستمر و بيش از حد متون علمي
8- كمك در تهيه و گردآوري ابزارهاي ديگر مانند نمايه نامه، كتابشناسي ها
چكيده نويسي:
چكيده نويسي، فرايند پردازش چكيده است و دربرگيرنده مراحل تهيه خلاصه اي گزيده وكوتاه از متن ( كتاب، مقاله، جزوه، گزارش، فيلم و سي دي) است كه شامل نكات اساسي آن باشد (نجيبي،1382).
چكيده نويس مي خواهد جايگزين كوچك شده اي براي سند درست نمايد كه اسكلت (چهارچوب اصلي) پيشينه را بيان كند.
مراحل چكيده نويسي:
1- خواندن مدرك به درستي و با يك نگاه اجمالي
2- مرحله دوم : يادداشت برداري از نكات مهم و اصلي مدرك
3- تهيه پيش نويس خام چكيده از يادداشتهاي ثبت شده
4- پيش نويس چكيده را براي نقطه گذاري، املاي كلمات ... (ويرايش)
5- نوشتن چكيده نهائي و مرتب كردن چكيده بر اساس عنوان، يا مولف يا كليدواژه
چكيده ها با خلاصه كردن اصل محتواي پيشينه هاي دانش جايگزين و مكمل نمايه ها هستند. استفاده كنندگان بايد قادر باشند چكيده ها را پيدا كنند. خود چكيده ها مورد استفاده قرار گيرند، بايد نمايه شوند.
انواع چكيده :
از لحاظ لحن: چكيده تمام نما، راهنما، تلفيقي.
از لحاظ حجم: تلگرافي، عنواني، معمولي.
از لحاظ گرايش: عام، سوگرفته.
از لحاظ تهيه كننده: مولف، حرفه اي.
از لحاظ شيوه تهيه: دستي، ماشيني ( حري، 1381).
انواع ديگر: برهيخته، انتقادي،گفته راهنما،آماري، نكات برجسته، عنوان محتوي نما، گزارماني (گزاره ايي)، كدشده.
چكيده تمام نما (informative Abstract ):
چكيده تمام نما ، هر قدر كه ممكن است كميت و كيفيت اطلاعات موجود در يك مدرك را ارائه مي نمايد. اين نوع چكيده در حقيقت هر دو وظيفه را انجام مي دهد. چكيده تمام نما هر دو هدف در ارزيابي مدرك، يعني قبول و رد آن را برآورده مي كند. در مواردي كه رئوس مطالب و يا اطلاعات سطحي از مدرك مورد نظر باشد ؛ بعنوان جانشين مدرك عمل مي كند. يك چكيده تمام نما ، فشرده اي از بحث هاي اساسي و يافته هاي اصل مدرك را ارائه مي دهد.
به منظور انجام هر دو هدف، چكيده تمام نما طولاني تر از ساير چكيده ها است. نوعا گزارش هاي كوتاه و يا مقالات مجلات استحقاق چكيده هاي در حد 100 تا 250 كلمه را دارند؛ در حاليكه براي گزارش هاي مفصل و رساله ها ، چكيده هاي تا 500 كلمه مناسب تر است. در هر حال ! طول چكيده بايد متناسب با حجم اطلاعات مدرك باشد و بنابراين نمي توان طول معيني را براي چكيده تمام نما در نظر گرفت. براي توصيف متون تجربي و مداركي كه روي يك موضوع تمركز يافته اند؛ نوشتن چكيده هاي تمام نما مطلوبتر از چكيده راهنما است؛ اما تهيه آن ها، گرانتر و با صرف وقت بيشتري همراه است (شفيع پور،1386: 98 ).
چكيده راهنما ( Indicative Abstract):
چكيده راهنما، بيشتر براي نشان دادن مقالات بحث و بررسي، كتابها و در بعضي شرايط، خلاصه مذاكرات كنفرانس¬ها، گزارش¬هاي بدون نتايج، مقاله نامه ها و كتابشناسيها، بكار مي رود. يك چكيده راهنما، صرفا بر محتواي مقاله دلالت دارد و شامل مطالبي كلي درباره يك مدرك است. در چكيده راهنما كوشش نمي شود كه يك گزارش واقعي از محتواي مقاله آنچنانكه در چكيده تمام نما مطرح است ارائه گردد. در چكيده راهنما، عبارات " بحث شده است " يا " بررسي شده است " فراوان به چشم مي خورد، به اين دليل كه هنوز نتيجه بحث و بررسي بدست نيامده است. از آنجايي كه شيوه كار در چكيده راهنما ، سطحي تر از چكيده تمام نما است؛ چكيده راهنما را مي توان سريعتر نوست و براي تهيه آن، نياز كمتري به متخصص موضوعي است و به همين لحاظ اقتصادي تر است (شفيع پور، 1386: 99).
درباره تفاوت اين دو مي توان گفت كه چكيده راهنما، صرفا آنچه را كه سند درباره آن است، توصيف مي كند، در حالي كه تمام نما، خلاصه اي از محتواي سند است كه از جمله نتايج آن را منعكس مي سازد. چكيده راهنما ، ممكن است حاوي اطلاعاتي درباره هدف، دامنه، يا روش شناسي باشد، اما شامل نتايج و پيشنهادها نيست . در عين آن كه حاوي اطلاعاتي مرتبط به هدف ، دامنه ، و روش هاست، شامل نتايج يا پيشنهادها نيز مي شود. چكيده تمام نماي خوب ، جانشيني مناسب براي متن اصلي است . چكيده تلفيقي، به گونه اي تهيه مي شود كه بخشي به صورت تمام نما و بخشي به صورت راهنماست. ممكن است سياستگذاري بر تهيه چكيده تمام نما براي مدارك باشد، اما ماهيت برخي بخش هاي متن همانند جداول و نمودارها، به گونه اي است كه امكان چكيده كردنشان وجود ندارد. بنابراين، بخشي را كه به متن مي پردازد، به صورت تمام نما و بخشي را كه به اين گونه موارد اشاره مي كند، به صورت راهنما تهيه مي كنند (نشاط،1383: 724).
با توجه به موارد بیان شده و از آنجا که تهیه چکیده تمام نما هم پرهزینه و هم وقت گیر می باشد، لذا چکیده تهیه شده برای بیشتر منابع به ویژه مقلات مجلات عملی از نوع چکیده راهنما و یا تلفیقی است.
چكيده تمام نما_ راهنما (indicative- informative AbstracI): compound
حري، چكيده تلفيقي را چكيده اي مي داند كه تركيبي از چكيده تمام و راهنما است.قسمت هاي از اين چكيده ، به سبك چكيده تمام نما و بخش هاي از مدرك (جدول ، نمودار، فرمول) كه از اهميت كمتري برخوردار است، مانند چكيده راهنما تهیه می¬گردد و استفاده از آن زماني است كه بتوان با آن، حداكثر اطلاعات را در حداقل حجم (طول ) انتقال داد.
چکیده تلگرافی (Telegraphic – Style Abstract)
چكيده اي است بسيار فشرده، كوتاه و با حداقل عناصر جمله اي که برای تهیه آن ، اول باید چکیده ای راهنما یا تمام نما تهیه می گردد و سپس کلمه های دستوری مانند حروف اضافه، اسم های اشاره و ... حذف می شود.
تعداد کلمات این چکیده از 75 تا 125 کلمه است. و هزینه تهیه آن از چکیده های نوع دیگر بیشتر است.
منظور اصلی از نوشتن این چکیده، مناسب بودن آن برای کاربرد در رایانه و دادن و گرفتن اطلاعات از آنهاست. و همچنین برای تهیه فهرست بسیار مناسبند .
چکیده عنوانی ( Titular Abstract )
چكيده عنواني، عمدتا شكل عبارتي دارد و گاه حتي جانشين عنوان مي شود و این عنوان بيشتر مبين موضوع نوشته است تا مطالب مندرج و در اصل این چکیده همان عنوانی است ؛ که نویسنده به نوشته خود می دهد.
این چکیده در مواردی سودمند است ؛ که عنوان اصلی ، برای نشان دادن محتوای نوشته کافی باشد.
این چکیده نیز چکیده واقعی شمرده نمی شود.
چكيده معمولي:
چكيده اي است كه تابع سياست سازمان توليدكننده (پايگاه اطلاعاتي، مجله، سازمان و غيره ) است.
هيچ استاندارد از قبل تعيين شده اي براي حجم وجود ندارد، حجم تابع قراردادهايي است كه در سازمان ها بر اساس سياست ها و اهداف صورت مي گيرد.
چكيده عام General
چكيده عام عبارت است: چكيده اي كه سيماي تمام عيار متن اصلي با تمام برجستگي ها و افتادگي هاست (حري) . در اين چكيده ، تمركز موضوع چكيده دقيقا تابع محوريت اصلي است. يعني اگر بخشي در متن اصلي برجسته است بايد در چكيده هم منعكس شود.
چکیده سو گرفته Slanted Abstract
اين نوع چكيده، محوريت را با توجه به مخاطب تغيير مي دهد ( حري) وچکیده ای است که شامل قسمتی از مطالب نوشته (مدرک) که در زمینه خاص است می باشد.
این چکیده، ممکن است تمام نما ، راهنما یا انتقادی و یا از انواع ... بوده و اغلب به صورت چکیده نامه های اختصاصی تهیه می شوند.
مثال: مقاله آسيب شناسي تومور لثه که برای دو کتابخانه مجزا ، که یکی در زمینه دانپزشکی است و دیگری در زمینه آسیب شناسی است تهیه می شود، بطوریکه برای کتابخانه دانپزشکی چکیده تهیه شده بر اساس بررسی لثه از لحاظ دندانپزشکی است ولی چکیده ای که برای کتابخانه آسیب شناسی تهیه شده بر اساس بررسی لثه از لحاظ آسیب شناسی است.
چکیده مولف Author Abstract
چکیده مولف توسط نویسنده مدرک که بر موضوع احاطه دارد تهیه و با اصل مدرک چاپ می شود.
شکل ساده تر مطلب است و تغییر و اصلاح آن برای موسسات خدمات چکیده نویسی راحت تر است.
این چکیده تنها به عنوان درآمدی بر اصل مطلب می باشد. و باید بطور کامل کنترل و ویرایش شود.
این چکیده غالبا شامل قانون حق مولف بوده و اغلب در جهت علایق استفاده کنندگان سازمان های چکیده نویسی ، تهیه نمی شود.
چکیده ماشینی Abstract – Auto
این چکیده بر اساس الگوریتم طراحی شده و به کمک رایانه و بر اساس روش های آماری و بسامد کلمات تهیه می¬گردد. بطوریکه بسامد (frequency ) کلمات در جمله ها مشخص شده و با توجه به تعداد وقوع کلمات، جمله ها نمره بندی شود و در نهایت جمله های که دارای نمره بیشتری هستند انتخاب می شوند که خود باعث بوجود آمدن مجموعه ای از جمله های ویژه ای است که در یک نوشته عینا وجود دارد.
چكيده برهيخته Extracted Abstract
چكيده اي كه از اصل اثر بدون دخل و تصرف در انشاي آن برگرفته شده باشد (سلطاني ،1379). اين چكيده با نام استخراجي نيز شناخته مي شود.
چكيده انتقادي Critical Abstractd
یک چکیده انتقادی خوب هم محتوای مدارک را توصیف و هم ارزیابی می کند. بر عمق و دامنه کار، تفسیر تجارب حاصله ، روش شناسی، معرفی گرایش های مطلب تاکید دارد و نقاط ضعف مدرک را بدون در نظر گرفتن علایق چکیده نویس مشخص می کند. در تهیه این چکیده نه فقط نیاز به چکیده نویس ماهر، بلکه مستلزم احاطه کامل بر موضوع است.
گفته راهنما Indicative Statement
در مجله های چکیده خیلی فنی که شامل چکیده های تمام نمای مفصلی هستند قبل از این چکیده های تمام نما می آید و در چند کلمه ، جهت آشنائی خواننده با محتوای چکیده تمام نما ارائه می شود. و برای تهیه آن، احتیاجی به خواندن اصل نوشته نیست . و چون از روی چکیده تمام نما تهیه می شود، بدین جهت هزینه تهیه آن کمتر است.
چکیده آماری Statistical Abstract
چکیده آماری ، جدولی و عددی، وسیله ای هستند برای خلاصه کردن داده های عددی ، و ابزار موثری برای انتقال انواع معین داده های اقتصادی ، اجتماعی و بازرگانی می باشند .
چکیده نکات برجسته Highlight Abstract
به منظور جلب توجه خواننده به یک مقاله و برانگیختن اشتیاق او برای خواندن مطلب تهیه می شوند و تصویر کاملی از مقاله ارائه نمی دهد. در اصل این نوع چکیده جرقه ای برای برانگیختن حس کنجکاوی و تشویق خواننده به مطالعه اصل مدرک یا نوشته می باشند.
همچنین این چکیده نمی تواند مستقل از مقاله بیاید و چکیده واقعی شمرده نمی شود.
عنوان محتوی نما Notation of content Title
اگر عنوان نوشته، به اندازه کافی نشان دهنده مطالب مندرج در نوشته نباشد. عنوان کاملتری برای آن می نویسند که شامل تمام یا اغلب لغت های فهرست آن نوشته باشد و بیانگر محتوای نوشته باشد.
از این چکیده هم به تنهایی و هم همراه با چکیده های کاملتر استفاده می شود و همچنین استفاده از این چکیده باعث سهولت کار فهرست نویسان است.
چکیده گزاره ایی Annotated Abstract
از چند کلمه یا یک جمله تشکیل شده و کوتاه ترین نوع چکیده است و تفاوت چندانی با عنوان محتوی نما ندارد به جز اینکه، نمی توان به جای عنوان نوشته به کار برد.
سبک نگارش این چکیده ، شبیه چکیده راهنما، ولی خیلی کوتاهتر از آن است.
چکیده کد شده Encoded Abstract
چکیده ای است به زبان طبیعی که بوسیله یکی از تدابیر مرسوم نیز کدگذاری شده است.
با کدگذاری ،خواندن و مرور آن از طریق داده آمایی های الکترونیکی میسر می شود.
آماری از کاربرد انواع چکیده ها:
- چکیده تمام نما 20 درصد.
- چکیده راهنما 50 درصد.
- چکیده مرکب از چکیده راهنما و تمام نما 25 درصد.
- انواع دیگر 5 درصد.
استانداردهاي معروف در حوزه چكيده نويسي:
Iso214 -1976 , Documentation – Abstract for publication and Documentation
این استاندارد مربوط به سازمان بین المللی ایزو برای تهیه چکیده انواع منابع اطلاعاتی (از جمله مقالات مجلات عملی) است و در سال 1976 منتشر شده است . در این پژوهش چکیده های مورد بررسی در دو مقوله محتوای چکیده ( شامل هدف، روش شناسی، یافته ها و نتایج، و اطلاعات ثانوی) و نحوه ارائه و سبک چکیده شامل ( شامل آوردن چکیده در صفحه اول در میان اطلاعات عنوان و نویسنده با متن ، آوردن اطلاعات کتابشناختی مقاله در صفحه چکیده، حفظ اطلاعات اصلی مقاله در چکیده ، کمتر از 250 کلمه بودن چکیده ، شروع چکیده با جمله ای مبین موضوع اصلی مقاله، ذکر ضمایر چکیده در قالب سوم شخص ، پرهیز از کاربرد اختصارات علائم و سرواژه ها، وجود کلیدواژه، برگفته شدن کلیدواژه ها از متن و استفاده از افعال غیرمجهول در قسمت های آگاه¬گر چکیده ) با استاندارد مذکور مقایسه می شوند.
2- استاندارد ايزو 5122 (ISO 5122):
اين استاندارد در سال 1979 به دو زبان انگليسي و فرانسه تدوين شد ، و قواعدي براي ارائه يك كاربرگه چكيده در يك نشريه يا انتشارات اداوري ديگر تعيين مي كند. چنين كاربرگه هاي چكيده، توصيف دقيقي از هر مقاله فراهم مي كند و موارد ضروري براي كار چكيده نويسي را ارائه مي دهد. اين استاندارد اطلاعاتي در زمينه متن، ظاهر فيزيكي و زبان هاي كاربرگه يك چكيده ارائه مي دهد، همچنين يك نمونه از هر كار برگه چكيده را به زبان انگليسي نشان مي دهد.
3- استاندارد انسي / نيزو زد 14/39 ( ANSI/NISO Z39.14)
اين استاندارد در سال 1997 تدوين شد و با توصيف اجزاء چكيده، شكل ها و سبك هاي مناسب در تهيه چكيده هاي سودمند به نويسندگان و ويراستاران كمك مي كند. اين استاندارد داراي مثال هاي بسياري است و علاوه بر ارائه آموزش ها ، نحوه كار با موارد خاص را نيز نشان مي دهد
دستور العمل های گروه ونکوور: بخش مربوط به تهیه چکیده و کلیدواژه از مجموعه دستوالعمل های کمیته بین المللی ویراستاران مجلات پزشكي برای تدوین دست نوشته مقالات در مجلات ، منتشر شده در 1997 (ویراست پنجم) است.
دستور العمل های این گروه برای تهیه چکیده از لحاظ تعداد کلمات ، ذکر هدف یا اهداف، بیان روش یا روش های انتخاب آزمودنی ها، ارائه روش تحقیق و رهیافت های مشاهده و تحلیل داده ها ، وجود یافته ها، ذکر نتایج، پرهیز از کاربرد اختصارات، وجود کلیدواژه، محدوده و تعداد کلیدواژه ها و برگرفته شدن کلیدواژه ها از سرعنوان های موضوعی ، تعریف شده است.
روش هاي ارزيابي چكيده ها:
1- ديدگاه ادموندسون (1961) :
قضاوت حدسي و نظري ، مقايسه با يك چكيده مطلوب، تعيين اينكه سوال هاي آزمايشي درباره يك مدرك تا چه حد مي توانند از طريق چكيده پاسخ گفته شوند، قابليت بازيابي مدرك از طريق چكيده.
2- ديدگاه پانيه (1962): تحقيقات پانيه، سه روش مختلف براي ارزيابي را در بردارد:
همگوني: متخصصين موضوعي از اين روش براي مقايسه چكيده ها بر اساس شباهت در مقدار اطلاعات ارائه شده ، استفاده مي كنند.
کاربرد: دانشجويان در زمينه مقالات تخصصي خود، به سوال هاي فني پاسخ گفتند. پاسخ هاي دو گروه از دانشجويان با يكديگر مقايسه شد.
3- ديدگاه بوركو و برنير (1975) : جامع ترين فهرست از معيارهاي موجود مي باشد كه شامل:
كيفيتي در حد جهاني (قضاوت فردي)، توجه به استانداردهاي بين¬المللي يا ساير استانداردهاي مورد قبول، شمول اطلاعات با اهميت و حذف اطلاعات بي اهميت، نداشتن خطا، همگوني سبك و خوانايي، پيش بيني پذيري ربط ( مرتبط بودن) ، قابليت انجام وظيفه به عنوان جايگزيني براي مدرك اصلي (چكيده هاي تمام نما)، شايستگي انجام وظيفه به عنوان يك منبع از اصطلاحات نمايه اي.